Onderzoek is een essentieel onderdeel van de lerende praktijk. Of het nu wetenschappelijk is of kritische zelfevaluatie, onderzoek geeft inzicht. Wat het niet altijd geeft: pasklare antwoorden op complexe vraagstukken. Dat maakt het dan weer moeilijk om wetenschap en uitvoering met elkaar te verbinden.
Toch is dat wel het ideaalbeeld. Met kennis uit wetenschap, praktijkervaringen én de zorgbehoefte bepalen professionals samen met de klant welke interventie of hulp nodig is. Dat wordt gebundeld in een plan van aanpak en na verloop van tijd wordt op basis van de uitkomst van het plan bepaald hoe het verder gaat. Liefst in kleine stappen, want dan kun je sneller en eerder bijsturen.
Natuurlijk weet je soms niet hoe je een vraagstuk moet aanpakken en is er geen wetenschappelijke of praktijkervaring voor handen. Zoiets doet zich voor als de centrale overheid het concept van een participatiesamenleving uit de hoge hoed tovert en de realisatie daarvan decentraliseert. Dan snap je wel dat er iets fundamenteel anders moet, maar hoe precies…? Dus dan ga je dingen uitproberen.
‘Niets mis met uitproberen, als je na verloop van tijd maar even kijkt hoe de vlag erbij hangt’
Daar is helemaal niets mis mee, als je na verloop van tijd maar even kijkt hoe de vlag erbij hangt. Dat heeft het Centraal Planbureau goed gezien toen het begon aan het onderzoek naar het effect van de inzet van wijkteams op Wmo-zorggebruik. Vooral omdat steeds verondersteld werd dat de decentralisaties en de integrale zorg vanuit de wijkteams – dicht bij de burgers dus – tot een vermindering van zorgbehoefte zouden leiden. Dat blijkt niet zo te zijn. Althans nog niet. En niet in absolute zin.
De vraag is nu: wat kunnen we met het inzicht uit het CPB-onderzoek in de praktijk van de wijkteams doen? Niet zo veel vrees ik. Het CPB heeft zich wel aan een paar aanbevelingen gewaagd, maar ik vraag me af of het daar niet wat te vroeg voor is. Ik zie vooral kansen voor vervolgvragen. Is het positief of negatief dat meer mensen Wmo-zorg ontvangen? Leidt het op de lange termijn tot een besparing op andere kosten? Worden mensen er beter van?
‘Ik zie vooral kansen voor vervolgvragen; waarover zou jij graag meer willen weten?’
In deze editie van Trots op je vak laten we de mensen uit de praktijk en de onderzoekers aan het woord. Het levert een veelzijdig beeld op van de lerende praktijk, maar geen eenduidige antwoorden. Laten we toch vooral proberen een laag dieper te graven en kijken of we ons gezamenlijke onderzoeksprogramma Vakkundig aan het werk en het CPB kunnen voeden met vervolgvragen – voor we te snel conclusies uit een onderzoek tot rigoureuze beslissingen laten leiden.
Waarover zou jij graag meer willen weten? Vertel het ons!
Marcel van Druenen, programmamanager Divosa
